Ngọc trai là một loại ngọc đặc biệt, vì người ta không tìm thấy nó trong những mỏ khoáng sản mà lại là món quà bí ẩn trong lớp vỏ của loài nhuyễn thể. Nghề mò ngọc trai dưới bể của người Lạc Việt đã được ghi trong sử sách từ mấy nghìn năm về trước. Ngày nay ngọc trai nuôi cấy trở nên vô cùng phổ biến, việc khai thác ngọc trai tự nhiên đã dần được thay thế. Nhưng vẻ đẹp và giá trị của ngọc trai thì vẫn luôn là bất tận.
Loại đá quý duy nhất là tạo tác từ một loài sinh vật
Từ hàng nghìn năm nay, con người đã biết sử dụng ngọc trai. Sự nổi tiếng của ngọc trai đạt đến đỉnh điểm vào thời La Mã khi phụ nữ thuộc tầng lớp đặc quyền mặc những bộ quần áo được trang trí lộng lẫy bằng loại ngọc đặc biệt này. Ngay đến cả Julius Caesar cũng ưa chuộng ngọc trai, và theo truyền thuyết, Cleopatra đã hòa tan một viên ngọc trai vào rượu rồi uống để chứng tỏ tình yêu của mình với Marc Antony. Không chỉ thế, vị tướng La Mã Vitellius đã tài trợ cho toàn bộ chiến dịch quân sự chỉ bằng cách bán một trong những bông tai ngọc trai của mẹ mình.
Đầu những năm 1700, người ta phát hiện ra kim cương và nhu cầu dành cho ngọc trai giảm xuống. Với mức giá cả phải chăng hơn so với ngọc trai, nhu cầu về kim cương tăng vọt. Trong nỗ lực lấy lại vị thế cạnh tranh, ngọc trai đã mất đi một phần sức hút do bị làm nhái và kém chất lượng. Thật không may, điều này đã dẫn đến sự suy giảm tiêu thụ ngọc trai trên toàn thế giới, mặc dù vào cuối những năm 1700, các nguồn ngọc trai mới được phát hiện đã khiến ngọc trai có cơ hội để trở lại vinh quang.
Ngọc trai tự nhiên nhường ngôi cho ngọc trai nhân tạo
Vào đầu những năm 1900, ba người đàn ông Nhật Bản: Kokichi Mikimoto, Tokichi Nishikawa và Tatsuhei Mise đã độc lập khám phá ra bí mật của việc nuôi cấy ngọc trai. Cuối cùng Kokichi Mikimoto đã mua lại bản quyền của hai người kia và bắt đầu với vụ kinh doanh lớn về nuôi cấy ngọc trai mà cho đến ngày nay vẫn giữ tên ‘Mikimoto’ là thương hiệu hàng đầu về ngọc trai Akoya nuôi cấy trong nước mặn Nhật Bản.
Vịnh Ba Tư là một trong những nguồn cung cấp ngọc trai tự nhiên chính trong nhiều thế kỷ, giống như Venezuela và Panama, nơi Christopher Columbus và Vasco de Balboa đã phát hiện ra ngọc trai trong chuyến du lịch của họ.
Mikimoto được cho là đã nuốt 2 viên ngọc trai mỗi ngày trong đời từ năm hai mươi tuổi để duy trì và cải thiện sức khỏe của mình. Người Trung Quốc cũng đã sử dụng ngọc trai trong y học từ hàng ngàn năm trước.
Sự xuất hiện của ngọc trai nuôi trên thị trường thế giới đã khởi nguồn cho sự sụp đổ của ngọc trai tự nhiên. Mặc dù phải mất nhiều năm để ngọc trai nuôi cấy được chấp nhận, nhưng giờ đây chúng chiếm hơn 95% sản lượng của thế giới. Ngày nay chỉ có một số quốc gia Trung Đông vẫn ưa chuộng ngọc trai tự nhiên.
Trước khi tìm ra cách tạo ra ngọc trai nuôi vào đầu những năm 1900, ngọc trai tự nhiên rất hiếm và đắt tiền, chỉ dành cho Hoàng gia và những người rất giàu có giao du với giới thượng lưu. Nhờ vào khả năng nuôi cấy ngọc trai, giá ngọc trai nhìn chung đã giảm và hiện nay có rất nhiều loại ngọc trai có giá mua tiết kiệm hơn nhiều so với những gì người ta có thể tưởng tượng.
Ngọc trai trong lòng công chúng
Cái tên Margarita có ý nghĩa là ‘ngọc trai’. Các tên khác như Margaret, Peggy, Marjorie, Margot, Maggie, Gretchen, Gretal và Rita cũng có nghĩa là ‘ngọc trai’ và biểu thị cho sự tinh khiết, ngây thơ, khiêm tốn và ngọt ngào.
Một trong những viên ngọc trai nổi tiếng nhất thế giới có tên gọi là La Peregrina (có một không hai) và được tìm thấy ở châu Mỹ. Viên ngọc trai này mang hình dạng quả lê với kích thước bằng một quả trứng chim bồ câu. Đây là viên ngọc trai đắt giá nhất trên thế giới.
Những vị chủ nhân nổi tiếng của viên ngọc trai này có thể kể đến Philip II của Tây Ban Nha, Mary Tudor của Anh và Napoléon III. Chủ nhân cuối cùng của nó được cho là Elizabeth Taylor.
Một viên ngọc trai khác cũng không kém phần đặc biệt là viên ngọc trai lớn nhất thế giới. Viên ngọc trai lớn nhất từng được biết đến đã được tìm thấy ở Philippines vào năm 1934 và được biết đến với cái tên là Viên ngọc trai của Lão Tử. Nó là một loại (ngọc trai) tự nhiên, không xà cừ, có nguồn gốc từ một con ngao khổng lồ. Bởi vì nó không phát triển trong một con trai ngọc, nó không mang dáng vẻ giống như ngọc trai, thay vào đó nó có bề mặt bóng như sứ. Những viên ngọc trai khổng lồ khác được cho là còn tồn tại, nhưng đây là viên ngọc trai đặc biệt lớn, nặng 14 lb (6,4 kg).
